Το άρθρο αυτό αναφέρεται στην Νομοθεσία σχετικά με τον ακτινολογικό εξοπλισμό των οδοντιατρείων.
| Περιεχόμενα |
«Ακτινοδιαγνωστική : Αναφέρεται με τίτλο στην in vivo διαγνωστική πυρηνική ιατρική, στην διαγνωστική ακτινολογία και στην οδοντιατρική ακτινολογία»
«Κατηγορίες Εργαστηρίου - Κατηγορία Χ.Οδ. : Εργαστήρια στα οποία λειτουργούν κλασσικά οδοντιατρικά ακτινολογικά συστήματα ή και ένα πανοραμικό κεφαλομετρικό οδοντιατρικό ακτινολογικό»
Για τα εργαστήρια Χ. Οδ, στα οποία είναι εγκατεστημένο πανοραμικό κεφαλομετρικό μηχάνημα, υπεύθυνος είναι οδοντίατρος με μεταπτυχιακή εκπαίδευση στην Οδοντιατρική ακτινολογία. Η εκπαίδευση αυτή εγκρίνεται από την Τριμελή Επιτροπή του Υπουργείου Υγείας. Το ελάχιστο πάχος ηθμού (φίλτρου) που παρεμβάλλεται στη δέσμη εκφρασμένο σε ισοδύναμο πάχος αλουμινίου πρέπει να είναι για τα κλασικά οδοντιατρικά (στα 50 kVp) 1.5 χιλιοστά.
2. Απαιτήσεις για κλασσικές οδοντιατρικές ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις
Οι χρησιμοποιούμενες λυχνίες πρέπει να είναι διαγνωστικού τύπου. Τα συστήματα πρέπει να λειτουργούν με υψηλή τάση τουλάχιστον 50 kVp, ο δε ελάχιστος ολικός ηθμός που παρεμβάλλεται στη χρήσιμη δέσμη πρέπει να είναι 1.5 mm ΑΙ. Τα νέα ακτινογραφικά συστήματα πρέπει να λειτουργούν σε υψηλή τάση που να κυμαίνεται από 60kV - 70kV.
Πρέπει να χρησιμοποιούνται κατευθυντήρες ανοικτού άκρου που να ορίζουν κυκλικό ή ορθογώνιο πεδίο ακτινοβόλησης. Απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται οι καλούμενοι "σημειακοί" κώνοι. Το μήκος του κατευθυντήρα θα πρέπει να είναι τέτοιο ώστε να μην επιτρέπει αποστάσεις εστίας-δέρματος μικρότερες των 20 cm. Η διάμετρος του πεδίου ακτινοβολίας συνιστάται να μην υπερβαίνει τα 6 cm και απαγορεύεται να είναι μεγαλύτερο από 7.5 cm, στην περίπτωση δε χρήσης ορθογώνιου κατευθυντήρα το πεδίο να περιορίζεται στις διαστάσεις των φιλμ. Ο επιλογέας χρόνου έκθεσης δεν πρέπει να επιτρέπει επιλογή μεγαλύτερη από 5 sec. Η διαγνωστική οδοντιατρική μονάδα πρέπει να είναι έτσι κατασκευασμένη και εγκατεστημένη ώστε να επιτρέπει την παραμονή του χειριστή σε απόσταση τουλάχιστον 2 m από την χρήσιμη δέσμη και από τον ασθενή και στο χώρο που βρίσκεται μεταξύ 900 και 1350 από τη φορά της πρωτογενούς δέσμης. Φόρτος εργασίας μεγαλύτερος των 30 mAmin ανά εβδομάδα επιβάλλει τη χρησιμοποίηση προστατευτικού πετάσματος για τον οδοντίατρο και θωράκιση του χώρου. Επίσης όταν στον ίδιο χώρο λειτουργούν πολλές ακτινολογικές μονάδες, αυτές πρέπει να διαχωρίζονται μεταξύ τους με κατάλληλα προστατευτικά πετάσματα.
3. Απαιτήσεις για ορθοπαντομογραφικές και για κεφαλομετρικές οδοντιατρικές εξετάσεις
Απαγορεύεται η χρήση κλασσικών οδοντιατρικών ακτινολογικών μηχανημάτων για κεφαλομετρικές εξετάσεις. Κάθε ακτινολογικό ή οδοντιατρικό εργαστήριο πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον ένα ομοίωμα για τον περιοδικό έλεγχο της ποιότητας της εικόνας. Ειδικότερα τα εργαστήρια κατηγορίας Χ3 πρέπει να διαθέτουν όλα τα απαραίτητα όργανα και ομοιώματα για τους ελέγχους ποιότητας και ακτινοπροστασίας των ακτινολογικών συστημάτων».
Από το σύνολο της νομοθεσίας προκύπτει ότι, τα οδοντιατριαά ακτινολογικά εργαστήρια ( Χ-Οδ ) αποτελούν ξεχωριστή κατηγορία ακτινολογικών εργαστηρίων.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό Ακτινοπροστασίας, (§3.4.1.2), για τα απλά οπισθιοφατνειακά συστήματα ο υπεύθυνος του εργαστηρίου μπορεί να είναι οδοντίατρος, ενώ για τα εργαστήρια Χ-Οδ στα οποία είναι εγκατεστημένο πανοραμικό κεφαλομετρικό μηχάνημα, οδοντίατρος πρέπει να έχει μεταπτυχιακή εκπαίδευση στην Οδοντιατρική ακτινολογία. Η εκπαίδευση αυτή εγκρίνεται από την Πενταμελή Επιτροπή του Υπουργείου Υγείας.
Για την έκδοση άδειας λειτουργίας απαιτείται Πιστοποιητικό Καταλληλότητας ΕΕΑΕ. Ειδικότερα, για ορθοπαντομογράφους η διαδικασία είναι ίδια με αυτή των ακτινολογικών εργαστηρίων κατηγορίας X I , δηλαδή, έκδοση Άδειας Σκοπιμότητας, που χορηγείται από τη Νομαρχία με γνωμοδότηση του ΥΥΠ, χορήγηση προέγκρισης κατασκευής (από τη Νομαρχία με γνωμοδότηση της ΕΕΑΕ), έκδοση Πιστοποιητικού Καταλληλότητας το οποίο χορηγείται από την ΕΕΑΕ και έκδοση Άδειας Λειτουργίας που χορηγείται από τη Νομαρχία αφού εκδοθεί Πιστοποιητικό από την ΕΕΑΕ (και γνωμοδότηση του ΥΥΠ όταν πρόκειται για ορθοπαντομογράφο).
Για τα απλά οπισθοφατνιακά δεν χρειάζεται προέγκριση κατασκευής. Για την έκδοση Πιστοποιητικού Καταλληλότητας πρέπει να κατατεθούν στην αρμόδια Νομαρχία, η αίτηση από τον υπεύθυνο Οδοντίατρο συνδoδευόμενη από την Έκθεση Ασφαλούς Λειτουργίας από Ακτινοφυσικό Ιατρικής που περιλαμβάνει περιγραφή του εξοπλισμού ελέγχου και του ακτινολογικού εξοπλισμού του εργαστηρίου, αναλυτικό έλεγχο του κάθε συστήματος, είτε οπισθοφατνειακού είτε πανοραμικού, κάτοψη όπου θα σημειώνονται οι θέσεις των μηχανημάτων στον χώρο και τα σημεία μέτρησης της ακτινοβολίας χώρου.
Σημειώνεται ότι είναι αναγκαίο για την ταχύτερη αξιολόγηση των δικαιολογητικών να τηρείται από που τους Ακτινοφυσικούς η παραπάνω τυποποίηση. Σε περίπτωση κάποιος επιθυμεί να υποβάλει αναλυτικότερο έλεγχο μπορεί να τον επισυνάψει στον τυποποιημένο.
Σε αλληλογραφία της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας με τη Διεύθυνση Αδειών και Ελέγχων της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, η ΕΟΟ διατύπωσε την άποψη ότι υποχρέωση έκδοσης άδειας ακτινογραφικού για τους οδοντιάτρους δεν υφίσταται μέχρι την 10.10.2011 και τούτο διότι με το ΠΔ 84/01 προβλέφθηκε ως ελάχιστος απαιτούμενος εξοπλισμός των οδοντιατρείων το απλό ακτινογραφικό μηχάνημα.
Επίσης σε προγενέστερο χρόνο η ΕΟΟ είχε διατυπώσει την άποψη ότι σε καμία από τις διατάξεις που μνημονεύει η Επιτροπή Ατομικής ενέργειας στα έγγραφά της δεν γίνεται μνεία για άδεια στα Χ-Οδ καθώς και για χρονικά όρια ανανέωσης.
Παρόλα αυτά, η άποψη της Επιτροπής είναι ότι οι αλλεπάλληλες παρατάσεις που δόθηκαν με νομοθετικές ρυθμίσεις στην εφαρμογή των διατάξεων για τη λειτουργία των οδοντιατρείων, αφορούν αποκλειστικά και μόνο την άδεια ίδρυσης και λειτουργίας των οδοντιατρείων και των οδοντιατρικών εταιρειών και δεν αφορούν και δεν καταργούν τον Κανονισμό Ακτινοπροστασίας.
1. Ν. 1514/1985 "Ανάπτυξη της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας" ( ΦΕΚ Α 13 )
2. Άρθρο 28 παρ. 2 εδ. (γ) του Ν. 1733/87 (ΦΕΚ Α 171) "Μεταφορά τεχνολογίας, εφευρέσεις, τεχνολογική καινοτομία και σύσταση Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας"
3. Άρθρο 2 του Ν.Δ.854/1971 ( ΦΕΚ Α 54 )
4. Άρθρο 5 παρ. 3 του Ν.Δ. 181/1974 ( ΦΕΚ Α 347 )
5. Οδηγία 96/29 ΕΥΡΑΤΟΜ της 31.5.1996 για "τον καθορισμό των βασικών κανόνων ασφάλειας για την προστασία της υγείας των εργαζομένων και του πληθυσμού από τους κινδύνους που προκύπτουν από ιοντίζουσες ακτινοβολίες" και 97/43/ΕΥΡΑΤΟΜ της 30.6.1997 για "την προστασία της υγείας από τους κινδύνους κατά την έκθεση στην ιοντίζουσα ακτινοβολία για ιατρικούς λόγους"
6. Τα πρακτικά του Δ.Σ. της ΕΕΑΕ της 154ης Συνεδρίασης της 21ης Απριλίου 2000, το αριθμ. Π/106/197/2.6.2000 έγγραφο της ΕΕΑΕ, Το Υ2/0ικ.3959/1.11.2000 έγγραφο του Υπ. Υγείας.
